INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Jan Lewandowski      "Portret Kazimierza Lewandowskiego" Stanisława Wyspiańskiego z 1898 roku.

Kazimierz Jan Lewandowski  

 
 
1869-05-31 - 1938-11-15
Biogram został opublikowany w 1972 r. w XVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Lewandowski Kazimierz Jan, pseud. Kael, Libicoco, Mir, Maska, Rubicante, krypt. K. L., K. J. L. (1869–1938), poeta, nowelista, doktor medycyny, dentysta. Ur. 31 V w Zatorze, syn Józefa, doktora medycyny, i Anny z Piątkowskich. W l. 1880–90 uczęszczał do Gimnazjum Św. Anny w Krakowie, razem ze Stanisławem Wyspiańskim. W semestrze zim. 1892/3 immatrykulował się na Wydziale Lekarskim UJ. Kontynuował studia w l. 1893–1901, ale Wydziału Lekarskiego w Krakowie nie ukończył. Dyplom doktora medycyny uzyskał w r. 1903 (wg „Rocznika Lekarskiego”), prawdopodobnie na innym uniwersytecie. Podczas lat studiów przez pewien okres przebywał w Bochni i Tarnowie, gdzie uczył matematyki w tamtejszych gimnazjach.

Twórczość literacką rozpoczął jeszcze podczas studiów uniwersyteckich, publikując w Krakowie w r. 1893 (własnym nakładem) tomik poezji pt. Szella, poświęcony Zygmuntowi Niedźwieckiemu. Liczne wiersze o tematyce miłosnej, prozę artystyczną, nowele i szkice publikował w czasopismach krakowskich (m. in. „Dzienniku Krakowskim” 1896–7, „Życiu” 1898, „Urwiszu” 1898, „Młodości” 1900, „Liberum Veto” 1903), lwowskich („Słowie Polskim” 1901, „Nowym Słowie Polskim” 1902, „Nowym Głosie Polskim” 1902), jak również w warszawskich („Kurierze Codziennym” 1894, „Głosie” 1901, „Prawdzie” 1902, „Chimerze” 1904). W r. 1900 ukazał się w Warszawie następny zbiór wierszy L-ego zatytułowany Lais, poemat. Tomik wzbudził zainteresowanie i wiele krytycznych uwag z konkluzją: «mieszanina prawdziwego talentu poetyckiego z chorobliwym modernizmem». Doszukiwano się naśladownictwa Baudelaire’a, Verlaine’a i Maeterlincka.

L., zaprzyjaźniony z Wyspiańskim, był znaną i popularną postacią na terenie Krakowa w latach dziewięćdziesiątych XIX w. Wspomnienia z tych czasów, dotyczące zarówno środowiska literackiego, jak i uniwersyteckiego, opisał barwnie w swych zapiskach gawędziarskich, które opublikował w „Kurierze Literacko-Naukowym” (1935, 1936, 1937, osobno tylko częściowo Kr. 1935) pt. Przedwiośnie Młodej Polski. Anegdotyczno-plotkarskie wspomnienia oddają dobrze atmosferę ówczesnego Krakowa i stanowią wartościowy dokument epoki, zwłaszcza że kilka szkiców poświęcił autor Wyspiańskiemu (Bunia. Nieznany pastel Wyspiańskiego, Chochoł, W 25 rocznicę śmierci Wyspiańskiego). Od r. 1904 zamieszkał L. we Lwowie i zajął się praktyką lekarską, tamże w latach trzydziestych prowadził własny gabinet dentystyczny, będąc równocześnie przez wiele lat wojewódzkim dentystą. Z zakresu medycyny napisał kilka broszur, np. Chore zęby w chorym ciele (Lw. 1909), O śmierci wchodzącej przez usta (Lw. 1927).

Przede wszystkim zajmował się L. jednak pracą literacką. Przez wiele lat współpracował z lwowskim „Słowem Polskim” (1909–11, 1920–9), drukował wiersze, jak i prozę również w „Wieku Nowym” (1922, 1925–30) oraz w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym” (1932–3). W l. 1932–4 redagował czasopismo kulturalne „Kultura Lwowa”, gdzie zamieszczał liczne wiersze i artykuły sygnowane najczęściej pseud. (np. Libicoco, Rubicante). L-ego interesowała również problematyka filozoficzna. W r. 1917 wydał we Lwowie pogadankę filozoficzną pt. Na szlakach szczęścia i niedoli. L. jest autorem kilku sztuk dramatycznych (Szkoła miłości. Dramat w trzech aktach, Dzwonek cmentarny. Dramat w jednym akcie, Mieszko Kłapouch. Sztuka dla dzieci, Rewia kolorowa Serwus Fredro!, nie drukowanych) oraz scenariuszy filmowych. W r. 1932 wydał Korale Łady, obszerny (ponad 350 s.) poemat dygresyjny o tematyce erotycznej, napisany potoczystą oktawą.

L. zmarł we Lwowie 15 XI 1938 jako postać w literaturze niemal zupełnie zapomniana.

 

Dwa portrety wykonane przez S. Wyspiańskiego (z r. 1898 i 1899), reprod. w albumie: Stanisław Wyspiański, Oprac. H. Blumówna, (1970); Fot. w: „As” 1935 nr 33; – [Cehak A.] Stodor A., Lais, „Iris” 1900 nr 17; Chmielowski P., Ze współczesnego Parnasu, „Kur. Codz.” 1902 nr 167; Ćwikowski A., Korale Łady. „Dzien. Lud.” 1932 nr 188; Drogoszewski A., Poezja i rymy, „Prawda” 1901 nr 27; Feldhorn J. Na palecie Fragonarda, „Nowy Dzien.” 1932 nr 268; Feldman W., Współczesna literatura polska, W. 1903 s. 388, 402; Krzyżanowski J., Neoromantyzm polski, Wr.–W.–Kr. 1969 s. 78, 378; Kubacki W., Przedwiośnie Młodej Polski, „Wiad. Liter.” 1935 nr z 15 I; Odkrycie wielkiego poety we Lwowie, „Sprawiedliwość” 1927 nr 2; Zawodziński K. W., Outsiderzy i maruderzy, „Przegl. Współcz.” T. 45: 1933 s. 279–80; – Zbiór poetów polskich XIX w., Oprac. P. Hertz, W. 1966 IV; Waśkowski A., Znajomi z tamtych czasów, Kr. 1960 s. 45, 61; – „Gaz. Pol.” 1900 nr 28; „Kur. Liter.-Nauk.” 1927 nr 44 (H. H. Orzechowski), 1932 nr 3 (R. [Sinko T.]), 1938 nr 48; „Myśl Narod.” 1932 nr 16 (A. W.); „Przegl. Polit., Społ. i Liter.” 1893 nr 21 (Rec. Szella); – Arch. UJ: Akta W. L.; IBL PAN: Kartoteka Bibliograficzna.

Celina Gajkowska

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.